Mide mukazasının inflamasyonu (iltihaplanması)'dur. Gastrit akut ve kronik olarak 2'ye ayrılır. Akut gastrit: İlaç, alkol, toksik maddeler (gastrik radyasyon ve soğutulması, stafilakok, salmonella gibi patojenlerde oluşan enfeksiyonlar) asit ve alkali maddelerin içilmesi sonucu oluşan ve mide mukozasında ani gelişen yüzeysel iltihabı hastalık tablosudur. Akut gastrit enfeksiyöz veya enfeksiyöz olmayan diye, ikiye ayrılır. Enfeksiyöz akut gastrit, helicobacter pylori başta olmak üzere, çeşitli bakteriler, virüsler ve parazitlere bağlı olarak gelişebilir. Ani başlayan epigastrik ağrı ile kendini belli eder. Enfeksiyöz olmayan akut gastrit, ilaçlar (aspirin gibi), kimyasal ajanların (safra tuzları, alkol vs.) ağızdan alınımı, fiziksel stres, üremi ve bunun gibi durumlar sonucunda ortaya çıkar. Belirti ve Bulgular:

• Bulantı, kusma ve bunlara bağlı olarak dehitratasyon görülür.
• Bazen hemorajilere de neden olabilir.
• İştahsızlık olur.
• Geğirme olur.
• Elle dokunulduğuna epigastriumda ağrı vardır.

Tanı: Endoskopik inceleme ve endoskop ile mukozadan biyopsi alınarak tanı konulur. Tedavi ve Bakım: İlaç tedavisi verilir. Neden belli ise nedene yönelik, değil ise semptomları gidermeye yönelik tedavi verilir. Asitli ve mide asidini artırıcı yiyecek ve içeceklerden uzak durması önerilir. Yiyecek ve içeçeklerin çok sıcak veya çok soğuk olmamasına dikkat etmesi önerilir. Kronik gastrit: Mukozanın kronik yaygın inflamasyonudur. İnflamasyon nedeni spesifik (tbc veya sifiliz vb.) nonspesifik (atrofik gastrit vb. gibi) olabilir. Hastalık Nedeni: Asit salgılayan mukozanın otoimmün nedenlerle yol olması ya da Helicobacter Pylori, safra neflüsü ve çeşitli diyetler nedenleri arasındadır. Kronik gastritte parietal (kenar) hücrelerin kaybına bağlı olarak intrensek faktör salgılanamaz. Buna bağlı olarak B12 emilemez ve megaloblastik anemi ortaya çıkar. Kronik gastriti olan veya total gastrektomi yapılan hastalarda ömür boyu B12 vitamini enjekte edilir. Belirti ve Bulgular: Kronik gastrit genellikle asemptomatiktir.

• Zaman zaman tekrarlayan ağrılar (Ağrılar yenmekten sonra olur),
• Bulantı,
• Hematemez
• Hipokloridi,
• Pernisiyöz anemi,
• Gaitada gizli kan vardır.

Komplikasyonlar: Megaloblastik ve perngsiyöz anemi, karsinomadır. Tanı: Endoskoik inceleme ve endoskop ile mukazadan biyopsi alınarak konulur. Helicobacter pylorinin neden olduğu gastrit türünde mide, mukozasında lenfoid foliküllerin birikimine ve hiperplazisine yol açar. Bunlar da zamanla malt tipi lenfoma gelişimine neden olabilir. Tedavi ve Bakım: Nedene bağlı olarak tedavi yapılır. Eğer neden helicobacter pylori ise üçlü tedavi kombinasyonları başlanır. Başarı oranı %85-90'dır. Bu kombinasyonda; ranitidin, klaritromisin ve amoksisilin (7-14 gün) uygulanır. Hasta, 6 aylık aralıklarla ülser yönünden endoskopik olarak kontrol edilip değerlendirilmelidir. Baharatlı yiyecekler, asit ve alkali içecekler diyetten kaldırılır. Sigara, alkol kullanmaması önerilir. Hastanın azar azar ve sık sık beslenmesi önerilir. Çeşitli antiasitler ağrı sırasında faydalı olur. Yatak istirahatı verilir.